O doświadczeniu mistycznym i obecności Maryi - bp Andrzej Siemieniewski

Najgłębszym i najbardziej oczywistym źródłem mistycyzmu chrześcijańskiego jest Pismo Święte. Niektóre teksty biblijne odegrały w tej mierze rolę zupełnie kluczową, jak na przykład modlitwa Ojcze nasz.

Szczególnie w starożytności Kościoła, a także jeszcze w średniowieczu, bardzo wyraźnie widać, że te dwa słowa – „Ojcze nasz” – zawierają całą sumę mistycznej energii chrześcijaństwa.

Starożytny Kościół uczył się modlitwy na komentarzach do tego tekstu. Wielu wybitnych autorów starożytności – Tertulian, Orygenes, Cyprian – uważało, że zadanie wprowadzenia do sztuki modlitwy chrześcijańskiej wypełnią najlepiej, jeśli skomentują, werset po wersecie, kolejne wezwania Modlitwy Pańskiej, jako że zawierała ona w zalążku całość chrześcijańskiego przeżycia:

„Gdy mówimy «Ojcze» – uznajemy Boga, w Ojcu – wzywa się i Syna, nie pomija się tu i Matki – [którą jest nasz] Kościół”;

„Niech pozna Ojciec słowa swojego Syna: gdy się modlimy, mamy Go u Ojca za obrońcę z racji naszych grzechów, posługujemy się słowami naszego Obrońcy”.

Wybitny walor – zarówno świadectwa życia mistycznego, jak i zaproszenia do takiego przeżywania wiary – mają niektóre teksty Pawłowe. Warto tu przytoczyć przede wszystkim słowa:

„Ja dla Prawa umarłem przez Prawo, aby żyć dla Boga: razem z Chrystusem zostałem przybity do krzyża. Teraz zaś już nie ja żyję, lecz żyje we mnie Chrystus” (Ga 2, 19-20);

„Ten, kto się łączy z Panem, jest z Nim jednym duchem” (1Kor 6, 17);

oraz:

„My wszyscy z odsłoniętym obliczem oglądamy jak w zwierciadle chwałę Pana i przemieniamy się w ten sam obraz, osiągając coraz większy stopień chwały, a sprawcą tego jest Pan – Duch” (2Kor 3, 18)92.

Przez wszystkie wieki istnienia Kościoła niewyczerpanym pokarmem dla pobożności mistycznej stawały się opisy biblijnych scen: wejście Mojżesza na Górę Synaj, Przemienienie Jezusa na Górze Tabor, Ostatnia Wieczerza. Więcej nawet, panowało generalne przekonanie, że czytanie Pisma jest samo w sobie rodzajem mistycznego doświadczenia religijnego, gdyż sam Duch Święty prowadzi wtedy chrześcijanina czytającego Biblię do osobistego spotkania z przemawiającym w objawionym tekście Ojcem i Synem.

Najważniejsze źródła mistyki chrześcijańskiej są więc ściśle biblijne, a wielcy mistycy Kościoła odnosili się chętnie zarówno do Biblii Hebrajskiej, jak i do pism Nowego Testamentu.

______________

Świętość Kościoła, świętość Maryi, świętość chrześcijanina – te trzy pojęcia stanowiły logiczny ciąg już w starożytności. Św. Augustyn pisał: „Jesteście członkami Chrystusa, wy, do których przemawiam. Któż was zrodził? Słyszę głos waszego serca: «Matka-Kościół». Ta matka święta, czcigodna, podobna do Maryi: rodzi i jest Dziewicą” .

Świętość Maryi postrzegał ów starożytny doktor Kościoła jako znamienity przykład świętości Kościoła, mogący być inspiracją dla wszystkich innych jego członków:

„Maryja jest częścią Kościoła, członkiem świętym, wybitnym, ważniejszym od wszystkich
innych, ale jednak członkiem całego Ciała” .

Dlatego może być źródłem inspiracji i nadziei na zwycięstwo łaski Bożej w sercu każdego chrześcijanina. Jedyne i ostateczne źródło świętości, Bóg, może sprawić owocowanie zwycięstwa łaski w jednej osobie dla dobra wielu innych.

______________

Ks. Dominik Chmielewski SDB:

Biskup Andrzej Siemieniewski pragnie, aby te zapisane stronice były nie tylko źródłem wiedzy, ale także zachętą do indywidualnej refleksji.

Jak w obecnym świecie odnaleźć prawdziwą głębię duchowości? Jak rozumieć mistykę i wejść w jej doświadczenie? Czy mistyka jest uniwersalna dla wszystkich tradycji religijnych, stanowiąc swoisty język łączący ludzkość? Czy mistyczne doświadczenie Boga jest dostępne dla każdego z nas?

Jakie miejsce w tej dyskusji zajmuje mistyka różnych tradycji, w tym chrześcijaństwa? Dlaczego nie możemy postawić znaku równości między mistyką buddyzmu czy hinduizmu a chrześcijańską? I wreszcie - jak w tym wszystkim odnaleźć własną drogę do świętości, mając za wzór życie Maryi?

W intrygujący, a zarazem jasny sposób Autor zaprasza nas do refleksji, wychodząc od postmodernistycznego spojrzenia na religię i reinterpretację mistyki, przez rozmowy o głębi doświadczenia religijnego w kontekście wiary chrześcijańskiej, po refleksje nad uniwersalnym dziedzictwem mistyki w różnych tradycjach i w końcu – dążeniu każdego chrześcijanina do świętości, zainspirowanej duchowością Maryi.

Zajrzyj do środka 

Autor: bp Andrzej Siemieniewski 

Ilość stron: 176